Bij radio vossenjagen worden normaal gesproken kleine radiozendertjes gebruikt, die piepjes of kraakjes uitzenden op de kortegolf of VHF band (plus uitzonderingen op andere banden). Met een draagbare ontvanger kunnen dan op signaalsterkte de radiozendertjes opgespoord worden, die bijvoorbeeld in een bosrijk gebied verstopt zijn door de spelorganisatie.
Maar gezien ik vaak bezig ben geweest met hele kleine Amateur Televisie (ATV) zendertjes, vond ik het een leuk idee om eens een ATV vossenacht-setje te maken. Vossenjagen dus met een kleine televisieontvanger en mini televisiezendertjes! Een cameraatje kan zelfs een extra dimensie toevoegen, zoals het herkennen van de omgeving zodra het signaal sterk genoeg uit de ruis komt opzetten.
In dit artikel worden de zendertjes beschreven, waarvan ik drie stuks gemaakt heb. Ook zal ik tips geven voor de ontvanger en geschikte antennes. Maar eerst ga ik uitleggen, waarom ik gekozen heb voor een analoog systeem.
Analoog of digitaal
Analoge signalen zijn het meest ideaal als het aankomt op uitpeilen. Je kan een signaaltje ver in de ruis zien opdoemen en met uitrichten is de variatie in sterkte goed te zien aan het afnemen van ruis. De mate van ruis werkt dus als een signaalmeter. Een hele accurate zelfs, want het uitpeilen op ruis blijkt heel intuïtief te verlopen.
Een digitaal systeem zou hooguit een blokkerig en schokkend beeld geven op het moment dat het signaal slechter wordt en helemaal niks zodra het signaal te zwak wordt. Op het moment dat je nog niet, of nauwelijks, in het bereik van de vos loopt, zie je niks. En op het moment dat er wel beeld is, kun je te maken krijgen met enige vorm van vertraging door de processing en buffering. Dat werkt gewoonweg niet goed voor vossenjagen. Daarnaast zijn digitale zenders en ontvangers complex en kostbaar.
Analoge systemen zijn zeer betaalbaar, omdat dit gebaseerd is op hele oude televisie technieken. Modules hebben vaak een chip aan boord, die een complete analoge videozender of ontvanger kunnen vervangen.
FPV
Onze vrienden die bezig zijn met drone-races en modelvliegen, gebruiken ook vaak analoge videosystemen. Voornamelijk vanwege het ontbreken van vertraging en het feit dat bij een slecht bereik de beelden in de ruis kunnen wegvallen en heel snel weer op kunnen komen als het bereik weer goed is. Een digitaal systeem geeft op die momenten een bevroren of haperend beeld. Niet ideaal als je met een drone boven een raceveld tussen palen en objecten door aan het vliegen bent!
Dankzij deze tak van sport zijn er heel veel modules verkrijgbaar, die ook wij uitstekend kunnen toepassen voor ons ATV vossenjachtsysteem. Inclusief kleine monitoren. En alles is gemaakt om op accu’s te kunnen werken. Nog een pluspunt dus!
Zendermodule
Ik heb gekozen voor de TX5813 modules. Deze leveren 10mW op de 6cm band. Dat levert een bereik op van ca 20m in een bosgebied tot meer dan 50m in open veld. Als je een sterkere vos wil maken, dan kun je zelfs de TX5823 gebruiken. Die levert 200mW aan zendvermogen. Ook andere FPV modules kun je gebruiken natuurlijk, maar let op de werkspanning (en hoe soepel de module omgaat met accuspanningen), de kanaalindeling en het zendvermogen.
De modules kunnen werken met spanningen van 3,5V tot 5,5V. Perfect dus voor aan een enkele Li-Ion / LiPo cel. Je hebt geen spanningsregelaar nodig.
Deze modules zitten op de “B” band. FPV gebruikers hebben meerdere banden in de 5,7-5,9 GHz band in gebruik met daarbinnen een kanaalverdeling. Dit is bedoeld om elkaar niet in de weg te zitten. Verschillende fabrikanten gebruiken verschillende kanaal-indelingen. De TX58xx modules gebruiken de Boscam kanalen.
Accu
Mijn WiFi vossen gebruikten al 18650 cellen met ingebouwde protectie (tegen kortsluiting, diepteontlading en overladen). Die gebruik ik dan ook voor deze ATV vossen. Deze protectie kan je accu beschermen als je de vos vergeet uit te zetten, als er een kortsluiting optreedt (bosbrand oef), etc. Een cel met ca 2500mAh gaat meer dan 8 uren mee. Uiteraard kun je ook een Lipo cel nemen, maar nogmaals let op de aanwezigheid van een protectiecircuit, of voeg die toe (kosten weinig).
Laat 18650 cellen met een onwaarschijnlijk hoge capaciteit liggen. Die zijn vaak nep. Een goede cel van Panasonic of Samsung geeft je zoveel meer plezier. Beter een goede cel van ca 2500 of 3000mAh, dan een nepper van 7500mAh. Dergelijke capaciteitsdichtheid past niet eens in een 18650 cel.
Monitor antenne en ontvanger
De monitor moet altijd ruis weergeven. Ook wanneer er geen videosynchronisatie-pulsen waargenomen worden. De meeste moderne LCD achtige schermen onderdrukken de weergave, zodat gebruikers nooit ruis zullen zien bij een ontbreken van een signaal. Gelukkig heeft de eerdergenoemde FPV wereld bij enkele fabrikanten wel het besef gegeven, dat dit juist WEL de bedoeling is. Als het videosignaal een keer te zwak wordt door een slecht bereik of reflecties, dan wil je diep in de ruis kunnen kijken om je drone te redden. Liever dat, dan naar een zwart of blauw scherm te kijken, om verderop vervolgens een plof te horen van je drone die door een raam vliegt.
De kwaliteit van de weergave kan wel verschillen als er weinig videosynchronisatie ontvangen wordt. Er zijn zelfs monitoren met een nep-ruisbron aan boord om de gebruiker de indruk te geven dat er altijd ontvanger ruis zichtbaar is. Lees goed de reviews is mijn advies.
Als ontvanger gebruik ik gewoon een FPV ontvanger die 4 banden ondersteunt. De ontvangstantenne is een 5,8GHz WiFi patch antenne. Ik moet er nog eens een regelbare verzwakker tussen zetten, zodat peilen dichtbij de vos makkelijker wordt. Op dit moment kan simpelweg je hand voor de antenne gehouden worden voor de nodige verzwakking.
Opdruk behuizing
Zoals ik dat ook bij de WiFi vosjes heb gedaan, is het aan te raden om iets van een uitleg te geven op een sticker. Dit voor het geval een boswachter, parkbeheerder of een passant je vos fysiek vindt. Je wil in elk geval voorkomen dat men er iets ernstigs in ziet. En het is fijn als iemand je weet te bereiken na verlies van de vos.